دهه هشتادی‌ها؛ بمب ساعتی یا موقعیت بی‌نظیر؟

راوی جنوب – سرویس اجتماعی: “اینا هیولان”، “اینا بچه‌ان”، “واقعا خدا به دادمون برسه”.

این‌ها تنها بخشی از جملاتی است که در توصیف دهه هشتادی‌ها استفاده می‌شود، نوجوانان دیروز که امروز به مرز هجده سالگی رسیده و وارد دانشگاه هم شده‌اند.

این نسل شبیه نسل دهه هفتاد است. اولین نسل متولدین بعد از جنگ، آن‌هایی که حتی به قطعنامه هم نرسیدند و کودکی و نوجوانی خود را در بهار اصلاحات و تحولات ایران سپری کردند.

دهه هشتادی‌ها نه تنها از انقلاب و جنگ چیزی ندیدند بلکه از جدال روشنفکری، قتل‌های زنجیره‌ای، صف برای روزنامه‌ها و حتی شکست اصلاح‌طلبان چیزی در خاطر ندارند.

آن‌ها در دوران محمود احمدی‌نژاد قد کشیدند دورانی که سیاست زوال یافت، اندیشه سرکوب شد، صداهای منتقد کوچانده شدند و خوراک فکری خرد و کلان به جای اندیشمندان از سمت شومن‌های خالی از هر چیز تامین می‌شد.

حالا نسل دهه هشتاد در حالی پا به میدان جامعه ایران گذاشته که هرچند یادگاری از بی‌تفاوتی نسبت به اندیشه، سیاست و علوم انسانی را از دوران احمدی‌نژاد با خود به همراه دارد، اما حتما محصول مطلوبی برای صاحبان قدرت در آن دوران به حساب نمی‌آید.

نسل بی‌تفاوت به سیاست و دین به عرف و سنت هم بی‌تفاوت است. بدون ترس سیگار می‌کشد، روابط هیجان انگیز دارد، دنبال زندگی است و اصلا به چپ یا راست سیاست ایران اهمیت نمی‌دهد. بتواند کوچ می‌کند و نتواند بی‌خیال از سیاست دنبال کار و بار خودش می‌رود.

این نسل فرزند تلگرام، توئیتر و اینستاگرام و بدون هیچ حد و مرزی آن چه در قلب آمریکا و اروپا رخ داده را دیده و حسابی از عالم و آدم طلبکار است، طلبی که بخش زیادی از آن به حق است.

اولین صدای پای دهه هشتادی‌ها سه سال پیش بلند شد. اواخر خرداد نود و پنج هشتگ میتینگ کورش در فضای مجازی داغ شد. در آن زمان تعداد قابل توجهی از دانش‌آموزان دبیرستانی تصمیم گرفتند، جشن پایان امتحانات سال تحصیلی‌شان را در یک مرکز تجاری جمع شوند و با دست به دست شدن این قرار توانستند جمعیت قابل توجهی را به خیابان بکشند تا رسانه‌ها از صدای پای دهه هشتادی‌ها بنویسند و بحث و جدل درباره آن‌ها شروع شود.

غفوری شیخی درباره ویژگی‌های مهم دهه هشتادی‌ها به سلامت نیوز می‌گوید: مهمترین خصوصیت ، زندگی آنها درفضای مجازی است ، چیزی که به افکار ،خصوصیات و نگرش آنها جهت می دهد همین فضاست ، یعنی همین اینستاگرام ، تلگرام و اینترنت . در بُعدی فراتر آنها مشتری های دائمی فضای رسانه ای هستند، از همین فضای مجازی بعنوان یک رسانه فعال گرفته تا ماهواره و شبکه های تلویزیونی آن ور آبی.

این جامعه شناس با تاکید بر اینکه این نسل ، در معرض بارش های رسانه ای قرار دارند و خواسته یا ناخواسته از این موضوع تاثیر می پذیرند درباره دلیل این تاثیر گفت: بواسطه اینکه تجربه کمتری دارند ، خیلی راحت تر اخبار و وقایع مختلف را مثلا در دنیای مجازی باور می کنند، مسئله بعدی هم کم کاری ای است که در فرهنگ خودمان دیده می شود، سست شدن بار ارزشی و فرهنگی خودمان، عرصه را برای یکه تازی فرهنگ غربی باز گذاشته و برنامه ریزی فرهنگ غرب هم، تاثیرگذاشتن روی افکار نسل جدید است.

حالا در این شرایط تکلیف جامعه ایران با این نسل چیست؟ آیا این نسل یک بمب ویرانگر است یا یک فرصت کم نظیر؟ واقعیت این است که نسل موسوم به دهه هشتادی‌‌ها سیلی عظیم هستند که باید برای استفاده از انرژی و ظرفیت‌های آنان برنامه ریزی کرد وگرنه این سیلی آسیب‌های فراوانی به جا می‌گذارد، آسیب‌هایی که محصول عدم برنامه ریزی حکمرانان و جامعه است.