نگاهی گذرا به روستای زیبای چمن لاله در خوزستان

در لغت نامه دهخدا در وصف روستای چمن لاله چنین آمده است:
چمن لاله. [ چ َ م َ ل َ ] ( اِخ ) دهی از دهستان نفت سفید بخش هفتگل شهرستان اهواز که در ۱۳ هزارگزی شمال باختری هفتگل ، کنار راه شوسه هفتگل به نفت سفید واقع است. کوهستانی و گرمسیر است و ۳۰۰ تن سکنه دارد. آبش از چشمه و آب لوله شرکت نفت. محصولش غلات. شغل اهالی زراعت و گله داری و راهش اتومبیل رو است.این آبادی دارای چاه نفت است و ساکنان آن از طایفه ٔقشقایی میباشند.
( از فرهنگ جغرافیایی ایران ج ۶)

وجه تسمیه:
تا چند سال پیش از این که هنوز کشور عزیزمان متاثر از خشکسالی و بی آبی فراگیر نشده بود، رویش گل های شقایق صحرایی و علوفه زار مخملی و یکدست سبز همراه با گل های بابونه در اطراف و تپه های سرخ و سفید چمن لاله در فصل زمستان و بهار، زیبایی دل انگیز و طرب بخشی به این نقطه از خاک خوزستان می بخشید. از این روی نام این روستا زاییده و برگرفته از طبیعت زیبا و بکری بود که چشم هر بیننده ای را خیره می‌کرد که متاسفانه چند سالی است به دلیل خشکسالی فراگیر و کم توجهی به این ظرفیت عظیم گردشگری امروزه از آن طبیعت زیبا کمتر خبری هست.

موقعیت جغرافیایی:
این روستا حدودا در ۱۰ کیلومتری شمال غرب شهرستان هفتکل در استان خوزستان واقع شده و آب و هوای گرم و نیمه مرطوب دارد.
روستای چمن لاله در مسیر جاده شهرستان هفتکل به شوشتر با جهت جغرافیایی جنوب به شمال واقع است.

بافت جمعیتی و اجتماعی:
زبان اهالی روستا به گویش ترکی است و جمعیت کنونی آن ۲۰۰ نفر است و تا پیش از این شغل اکثر اهالی این روستا کشاورزی ( کاشت دیم گندم و جو)،  دامداری و کار در معادن سنگ اطراف بود. متاسفانه علیرغم وجود صنایع متنوع از جمله کارخانه نمک زدایی، پالایشگاه و ۱۷ حلقه چاه نفت در جوار این روستا، اما جوانان بومی و عمدتا تحصیلکرده این روستا از اشتغال در این شرکت ها محروم بوده و برای ادامه زندگی لاجرم مجبور مهاجرت به شهرهای اطراف از جمله اهواز شدند. این آبادی دارای یک رودخانه کم عمق فصلی است که‌ در ایام زمستان و نیمه اول بهار پرآب تر از ماه های دیگر است.

اکثر ساکنان روستا متشکل از چند تیره از طایفه صفی خانی و چند تیره از سایر طوایف ایل بزرگ قشقائی و ایل بزرگ بختیاری است که در کمال آرامش، وحدت و در سایه همدلی سال هاست در کنار هم زندگی می‌کنند.
این روستا بزرگان زیادی در حوزه علم و ادب و معلمی تقدیم کشور عزیز کرده است. پروفسور مرحوم زاهد صفی‌خانی از اساتید با سابقه و گرانمایه دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز و از اولین شهدای مدافع سلامت استان در مبارزه با ویروس کرونا که ۳۰ مهرماه سال ۱۳۹۹ به دلیل ابتلا به بیماری کرونا دار فانی را وداع گفت از جمله مشاهیر این روستا بود.

ظرفیت های گردشگری:
بهترین زمان برای سفر به این روستا نیمه دوم زمستان تا اواخر نیمه اول بهار است که پذیرای گردشگران زیادی از اقصی نقاط ایران است.

تپه مخروطی شکل کنار روستا که به قرمزه یال با رنگ قرمز و سفید معروف است نمادی از زیبایی خیره کننده روستا است که جلوه خاصی به دورنمای روستا بخشیده است.
بقعه متبرکه مرتضی علی(ع) در جوار این روستا همچو نگینی فیروزه ای در دل تپه ماهوره‌های منطقه می درخشد.
گلزار شهدا و آرامستان روستا در جوار این آستان قرار دارد که هر هفته میعادگاه زائرین محلی و غیر محلی از سرتاسر استان است.

از جمله نقاط دیدنی روستای چمن لاله حوضچه آب معروف به دره مرتضی علی؛ چشمه آب گرم گوگرد معروف به گرو یا گوگرد آب؛
تپه های آهکی و گوگردی و همچنین غار یخچالی می باشد.

پوشش گیاهی:
مناطق اطراف روستای چمن لاله سرشار از گیاهان و گل های خود رو است که علاوه بر زیبایی، خواص درمان کننده هم دارند و باعث جذب گردشگران زیادی در فصل بهار است.

رملیک: نوعی درخت کوتاه قامت از خانواده سدر که میوه ترش مزه کوچکی دارد و بومی های منطقه از آن غذاهای متنوع درست می‌کنند.

“توله”: یا “پنیرک” گیاهی خودرو است که در اواسط بهمن تا اواخر بهار روییده و گاه ارتفاع آن به ۶۰ سانتیمتر هم می رسد . این گیاه دارویی و غذایی همراه با بارش رحمت الهی به صورت خودرو در مزارع، باغ ها و زمین های کشاورزی این منطقه می روید و علاوه براینکه به چند صورت برای مصرف غذایی استفاده می‌شود، خواص درمانی زیادی دارد.

نوستالژی شب های زیبای چمن لاله در دهه شصت. دور همی های خانواده های گریزان از جنگ و ویرانی و در کنار لوله گاز خام شعله ور در حیاط خانه سنگ و گِلی که از دور همچون کهکشانی پرنور در دل کوه و تپه های قد و نیم قد می درخشید. در میان پارس سگان. هنوز بوی نان تیری ننه مهربان در مشامم زنده است با طعم تلخ چای دم کشیده روی هیزم. با آن استکان شیشه ای رنگ و رو رفته چه لذتی داشت هورت چایی تلخ ننه.

کلاس های مختلط دبستان روستا و کل کل های کودکانه شهری های جنگ زده و بچه های بومی روستا و عمو احمد (صفیخانی) عزیز که هم مدیر مهربانی بود هم ناظم و هم معلم بود برایمان.

و عصرهای زمین فوتبال خاکی روستا که ماوای جوانان روستا بود و “محمود” که نام اولین تیم فوتبالمان را پرسپولیس گذاشت. چه لذتی داشت شنای درون دره باریک اما عمیق در گرمای تیرماه

توله های سرخ شده ی معطر به سیر و نعنا با ماست محلی، خوش طعم ترین غذای آن روزهایمان بود.

نمیدانم شاید باران هم درگذشته همپای مردم با محبت، سخاوت و معرفت بیشتری داشت که رحمت خود را بیدریغ بر سرمان نازل می کرد.

هرچه بود نوستالژی دهه شصت چمن لاله در آرشیو قلب و روحمان تا ابد زنده است و زنده خواهد ماند.

حسن نسیمی _ خوزستان