هوش مصنوعی دست نشانده یا دست بالا؟

به قلم: پرهام معظمی

جهان گردباد حادثه‌ها است که در هر درنگ دستخوش دگردیسی فراوان می‌شود. آن کس برنده است که به این کوران دانسته‌ها، چنگ بزند و هر کلید رهگشایی را برباید و نه بر گردن وبال آویزد. یکی از این وبال‌ها، پدیده شناخته شده هوش مصنوعی است. آدمیزاد در درازای تاریخ هماره به دنبال راه آسان و کم زحمت بوده است. این روش گاهی هناینده و گاهی ناهناینده است.

برای نمونه، همین هوش مصنوعی که آدمیزاد دانسته‌های هزاران سال پژوهش و خردورزی اش را در دست سازه‌اش گنجانده است تا دسترسی آسان هموار گردد. این خرد رایانه‌ای، داروی درمان سرطان کشف می‌کند، هزاران تن را به جای آن که وا دارد تا از بدنشان پاسداری کنند، به واکسن وابسته می‌سازد.

هزاران اندیشمند سرطان شناس و پرستار بیماران سرطانی را بیکار می‌کند، هزاران نهاد و بیمارستان ویژه مردمان سرطانی را می‌بندد. پیشرفت‌های دانشمندان، کسانی که دهها سال در دانشگاه‌های شناخته شده تحصیل کردند را بی فرجام می‌نهد. در ده ثانیه تصویری بی‌همتا می‌سازد و چیره دستی و توانمندی صدها هنرمند و نقاش زبردست را بی‌ارزش می‌کند.

به جای آن که دانش‌آموزان را وا دارد تا با کوشش و پشتکار تکالیف خود را انجام دهند یا نوشته‌ای نیکو نگارش کنند، لختی در چت جی بی تی فرمان می‌دهند تا برایشان دیوانی بنویسد.

آدمیان در یکصد سال دست و پنجه کردن با دیوهای بدنهاد در زندگی، به دنبال دشمنی برای دشمنی کردن می‌بودند. امروز که این کمترین این نوشتار را در پیش شما فراهم کرده است، همه دشمنان به سان گرسنگی، بلایای نیادی، و تازش و یورش جانوران و آفات چون برگ خزان دیده بر زمین افتاده‌اند و آدمیزاد بی‌رقیب شده است و تشنه دشمنی تازه است.

به همین هوده، به جای جستن دشمن، در پی ساختن آنست! هوش مصنوعی، تیغی در دست انسان است گاه با آن سر می‌برند، گاه چوب سرو می‌آرایند.

لیک، شوربختانه و از تیره بختی، نژاد ایرانی هم در بند و اسیر این خرد بی‌ریشه اوفتاده است. آن گونه که بر می‌آید، انسان تا یکصد سال آینده، دیگر هیچ چیره دستی، به سان ره پیمودن و سخن گفتن را نخواهد آموخت. ایشان بر هیچ کار توانمندی نخواهد یافت و هوش مصنوعی بر تمام کنجهای تاریک وجود آدمیزاد شید خواهد افکند.

شادی‌ها، اندوهها، دودلی ها، عشق و عرفان. گویا آدمی دیده بر شورِ تلخ این پدیده بسته است و کورکورانه این اژدر هول آور را چون عصایِ دست در چنگ برگرفته است. و آگاه نیست که زهر این اژدر به آسانی از وجود زدوده نمی‌گردد. افرادی چون اِلان ماسک، میلیون‌ها دلار بر سر این نهال ناایمن سرمایه‌گذاری کرده‌اند و به زودی این تاک پا خواهد گرفت و به دور گریبان کَدیورش خواهد پیچید.

به گفته شخصی: “به جای بازی کردن، مسابقه‌های دیگران را تماشا می‌کنید. به جای معاشرت، مصاحبه‌های تلویزیونی را تماشا می‌کنید. به جای یادگیری، برنامه‌های مستند تماشا می‌کنید…”

شوربختانه بنی آدم، درونداشت ویژه‌ای در نگون بخت ساختن خویش دارد. جنگها، نابودی جنگل‌ها، مازوت سوزی و… گواهی بر سخن این کمترین می‌باشد. لیک بر هر شهروندیست که مامِ میهنش از سیج دیوان آگه سازد و ارجمند آن است که از ویرانیش از هر راه ممکن پیشگیری نماید. و اکنون، هم گُرده یِ جهان در کام اهریمن است و خدوی مرگ آلودش بر این مرز و بوم می‌چکد.

وانگهی، سخن دُر و گهر فراوان است، لیک کو گوش شنوا…